Kontrole szamb i oczyszczalni ścieków

Od lipca 2022 roku, po nowelizacji m.in. prawa wodnego, właściciele nieruchomości nie podłączeni do kanalizacji zbiorczej muszą zapewnić wyposażenie nieruchomości w urządzenia do gromadzenia odpadów komunalnych tj. szambo lub przydomową oczyszczalnię ścieków oraz utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie. Nowelizacja narzuca samorządom obowiązek dokładnego nadzoru, w związku z tym w gminach ruszyły kontrole szamb i oczyszczalni ścieków, które mają na na celu przeciwdziałanie nielegalnemu odprowadzaniu ścieków.

Właściciele nieruchomości zobowiązani są do korzystania z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub podmiot posiadający zezwolenie na wykonywanie usług usuwania odpadów komunalnych przez okazywanie umów i dowodów płacenia lub okazanie na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta dowodów płacenia za składowanie odpadów na składowisku odpadów komunalnych.

W przypadku, gdy właściciele nieruchomości nie udokumentują korzystania ze wskazanych wyżej jednostek wywożących nieczystości, obowiązek usuwania i unieszkodliwiania odpadów przejmuje gmina pobierając od właścicieli tych nieruchomości
opłaty.

Właściciele nieruchomości zobowiązani są do posiadania umowy na odbiór nieczystości ciekłych, podpisanej z firmą asenizacyjną. Dodatkowo są zobowiązani do przechowywania potwierdzeń opłat za każdy wywóz nieczystości.

Rada gminy może ustalić, w drodze uchwały, górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługę wywożenia odpadów komunalnych i częstotliwość tych wywozów.

Niedopuszczalne jest, by ścieki z budynków mieszkalnych były gromadzone lub wywożone wspólnie z gnojówką lub gnojowicą na grunty rolne.

Faktury za wywóz powinny być regularne. Wszystkie dokumenty należy okazać podczas kontroli w domu lub podczas wezwania do urzędu. Gminy dodatkowo mogą sprawdzić, czy szambo jest zbudowane zgodnie z przepisami prawa w zakresie  lokalizacji i szczelności.

Za wszelkie wykryte nieprawidłowości w dokumentacji oraz infrastrukturze właściciele mogą zostać ukarani i wezwani do naprawy wszystkich błędów. Za utrudnianie kontroli pracownikom gminy może grozić kara w wysokości 5 tys. zł grzywny.

Kontrole szamb i oczyszczalnie ścieków w Polsce stanowią obecnie priorytetowy obszar działań samorządów. Dotyczy to około pół miliona Polaków, których domy nie są podłączone do kanalizacji.

Gminy muszą po raz pierwszy przygotować sprawozdania dotyczące gospodarki nieczystościami. Muszą w nich wykazać umowy oraz rachunki, które otrzymają od skontrolowanych mieszkańców. Taką kontrolę przeprowadza się co najmniej raz na dwa lata. Za niewywiązanie się z raportu samorządom grozi kara do 50 tys. zł.